Wat doet strijd om Britse premierschap met het Britse pond?

ANALYSE – Aan de overkant van het Kanaal staan de tabloids er vol mee: de strijd om de opvolging van Boris Johnson als Britse premier. Er zijn nog twee kandidaten over: Rishi Sunak en Liz Truss. Zij gaan de komende weken uitmaken wie Johnson in september opvolgt als premier van het Verenigd Koninkrijk.

Dat markeert alweer de derde keer in zes jaar dat het Verenigd Koninkrijk een nieuwe premier krijgt. Even een korte reis door de tijd: in 2016 stapte premier David Cameron stapte op toen een nipte meerderheid van de Britten ervoor koos om uit de Eurpese Unie te stappen bij het Brexit-referendum.

Cameron werd opgevolgd door Theresa May. Dat ging overigens nog vrij soepel. Na twee stemronden onder Conservatieven in het Lagerhuis, waren May en Andrea Leadsom als enige kandidaten overgebleven. Maar door de enorme voorsprong van May in de peilingen, koos Leadsom ervoor om zich terug te trekken in plaats van om een hele zomer campagne te voeren.

Drie jaar later moest May alweer het veld ruimen toen het haar niet lukte om het land goed uit de EU te loodsen.

Na een heftige verkiezingsstrijd binnen de Conservatieve partij werd ze in 2019 opgevolgd door Boris Johnson. Maar door een hele reeks schandalen was onlangs ook de druk op Johnson simpelweg te hoog opgelopen. Dus werd Johnson begin deze maand gedwongen zijn ontslag aan te kondigen.

Met name de feestjes die hij bijwoonde terwijl het hele land door coronalockdowns was lamgelegd, zullen hem nog lang worden nagedragen.

Inmiddels is de strijd tussen voormalig minister van Financiën Sunak en minister van Buitenlandse Zaken Truss losgebarsten om de voorkeur van de circa 200.000 leden van de Conservatieve partij.

Sunak en Truss: verschillende ideeën over Britse economie

Op vrijdag 2 september sluiten om 17:00 uur lokale tijd de stembussen. De uitslag die vervolgens op maandag 5 september bekend wordt, heeft ook gevolgen voor valutamarkten. Er zijn namelijk behoorlijk grote verschillen in de economische en Brexit-plannen van beide kandidaten.

Als minister van Financiën in het kabinet van Johnson heeft Sunak de belastingen opgeschroefd tot het hoogste niveau sinds de jaren 1950. Hij heeft al laten doorschemeren dat daar geen verandering in komt als hij premier wordt. Lagere belastingen zouden namelijk de torenhoge inflatie nog verder opstoken.

Aan de andere kant wil Truss niets liever dan zo snel mogelijk het mes zetten in de belastingtarieven. Hierdoor zouden veel Britten die moeite hebben om rond te komen wat meer financiële ruimte krijgen. Lagere belastinginkomsten zorgen er echter voor dat het lastiger wordt om de oveheidsbegroting op orde te krijgen.

Britse pond: trouble with Truss

Als de Britse staatsschuld snel oploopt, kan dat het vertrouwen in het pond ondermijnen. Ook wat betreft het Brexit-beleid kan een zege van Truss de opstap zijn naar een wat woeligere periode voor de Britse munt. Ze was namelijk een uitgesproken voorstander van de confrontatie die Johnson met de Europese Unie opzocht over de gebrekkige controle op het goederenvervoer tussen Noord-Ierland en het Britse vasteland.

Sunak is juist een voorstander van betere samenwerking met Europa. Dat zou het pond in wat rustiger vaarwater kunnen brengen.

Volgens de Britse wedkantoren heeft Truss echter de grootste kans om begin september de nieuwe premier te worden. Het Britse pond gaat hoe dan ook een hete, spannende zomer tegemoet.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.